Wanneer ben je vruchtbaar?

Tijd om te lezen 5 min

Vruchtbaarheid is een belangrijk onderwerp wanneer je graag zwanger wilt worden of wanneer je je vruchtbaarheidsbewustzijn wilt vergroten. Het begrijpen van je vruchtbare periode is cruciaal bij het "plannen" van een zwangerschap.

In dit artikel zullen we uitleggen hoe je je vruchtbare periode kunt bepalen en welke maatregelen je kunt nemen om je kansen op conceptie te vergroten.

---

"De vruchtbare periode in de cyclus omvat enkele dagen vóór de eisprong en de dag van de eisprong zelf. "

De menstruatiecyclus en eisprong

De menstruatiecyclus, die meestal ongeveer 28 dagen duurt, speelt een cruciale rol bij vruchtbaarheid. De cyclus begint op de eerste dag van de menstruatie en eindigt op de dag vóór de volgende menstruatie.


De eisprong of ovulatie is het moment waarop de rijpe follikel barst en de eicel vrijkomt. De eicel is gedurende 24 uur na de eisprong bevruchtbaar. Bij vrouwen met een regelmatige cyclus van 28 dagen ligt de vruchtbaarste periode tussen dag 11 en dag 16 van de cyclus. 


Het moment van de eisprong of ovulatie is ongeveer 14 dagen voor het begin van je volgende menstruatie, ongeacht de lengte van je menstruele cyclus. Op deze manier kun je je vruchtbare periode uitrekenen. 


Als je onregelmatig ongesteld bent, is het lastig te schatten wanneer de volgende eisprong komt. Als je niet zo vaak ongesteld bent, is het ook nog eens onzeker of er wel een eisprong aan je "menstruatie" vooraf is gegaan.

Wanneer ben je vruchtbaar?

De vruchtbare periode in de cyclus omvat enkele dagen vóór de eisprong en de dag van de eisprong zelf. 


Hoe dichter je bij de ovulatie komt, des te meer kans je hebt om zwanger te raken. Op de twee dagen voor je ovulatie en op de dag zelf ben je het vruchtbaarst. Dit komt doordat een eicel 24 uur kan overleven en zaadcellen kunnen tot 5 dagen overleven in de baarmoeder en eileiders.


De dagen na je ovulatie tot aan je volgende menstruatie heb je maar een zeer kleine kans om zwanger te raken.

Hoe herken ik mijn eisprong?

Om de kans op een zwangerschap te vergroten is het van belang om (de aanloop naar) je eisprong te herkennen.

Er zijn verschillende manieren waarop je je eisprong kunt herkennen.

Basale lichaamstemperatuur (BLT) methode:

Vlak voor de eisprong stijgt je basale lichaamstemperatuur een beetje, meestal met ongeveer 0,5 tot 1 graad Celsius. Door dagelijks je lichaamstemperatuur 's ochtends vóór het opstaan (wanneer je dus nog in bed ligt) te meten en bij te houden, kun je een patroon ontdekken van temperatuurveranderingen die je eisprong aangeven. Er zijn speciale apparaten voor beschikbaar zoals de Ladycomp, die je cyclus volgen op basis van je temperatuur. 

Het vergt alleen wel echt veel discipline en het is belangrijk om op te merken dat bij bepaalde metabole stoornissen, zoals schildklierproblemen, de basale lichaamstemperatuur hoger of lager kan zijn dan normaal. Dit maakt de temperatuurmethode op zichzelf vrij onbetrouwbaar, maar het kan wel goed worden gecombineerd met andere methoden.
 

Cervixslijm observatie

Gedurende je cyclus verandert de textuur en het uiterlijk van het cervixslijm. Door je cervixslijm, ofwel afscheiding te bestuderen kun je herkennen wanneer je ovulatie plaatsvindt en dus vruchtbaar bent.
Vlak voor de eisprong wordt het slijm helder, rekbaar/draderig en lijkt het op rauw eiwit. Dit duidt op een toename van oestrogeen en geeft aan dat je vruchtbaar bent.

Het is verstandig om dan dagelijks je afscheiding te bestuderen om ook echt je ovulatie te herkennen. 

Het bekijken van je slijm wordt de Billingmethode of varentest genoemd. 
Hierbij neem je dagelijks met je vingers wat slijm bij de baarmoedermond weg en bestudeer je dit, bij voorkeur direct na het douchen. Het resultaat kan beïnvloeden worden wanneer je direct na het vrijen of wanneer je opgewonden bent je slijm bekijkt, waardoor het minder betrouwbaar is.

Maar het regelmatig en consequent observeren van de veranderingen in je cervixslijm kan je helpen je vruchtbare periode beter te begrijpen.

Ovulatietesten

Deze ovulatietesten meten het luteïniserend hormoon (LH) in je urine. LH-pieken ongeveer 24 tot 36 uur vóór de eisprong. Door dagelijks een ovulatieteststrip te gebruiken rond het verwachte tijdstip van je eisprong, kun je de LH-piek detecteren en je vruchtbare periode nauwkeurig bepalen. Dit kan een goede manier zijn wanneer je een vrij regelmatige cyclus hebt. Wanneer je heel onregelmatig ongesteld wordt is het lastig te bepalen wanneer je moet staten met testen.
 

Ovulatiepijn

Sommige vrouwen ervaren een lichte pijn of een trekkend gevoel aan één kant van hun onderbuik tijdens de eisprong. Dit wordt vaak aangeduid als ovulatiepijn. Het kan dienen als een natuurlijk signaal dat je lichaam je eisprong doormaakt.

Ons advies is, hou een periode je cyclus bij. Dit kun je doen met een app zoals de ‘gezondheid-app van apple, ‘mijncyclus’ of ‘flo’ bijvoorbeeld. Hou hierbij de duur van je cycli bij en maak aantekeningen van eventuele veranderingen in afscheiding of andere vruchtbaarheidssymptomen.
 

Hou in gedachten dat niet alle methodes even nauwkeurig zijn en dat ze mogelijk niet voor iedereen werken. Het combineren van meerdere methodes kan je helpen een beter beeld te krijgen van je vruchtbare periode en wanneer je eisprong plaatsvindt.

Factoren die van invloed zijn op vruchtbaarheid

Naast het begrijpen van de menstruatiecyclus en het bepalen van de vruchtbare periode, zijn er verschillende factoren die van invloed kunnen zijn op de vruchtbaarheid. Leeftijd speelt een belangrijke rol, aangezien de vruchtbaarheid van vrouwen afneemt naarmate ze ouder worden, vooral na de leeftijd van 35 jaar. 

Andere factoren zijn onder meer hormonale onbalans zoals polycysteus ovariumsyndroom (PCOS) en het gebruik van bepaalde medicijnen.


Een gezonde levensstijl kan ook bijdragen aan een betere vruchtbaarheid. Het handhaven van een gezond gewicht, regelmatige lichaamsbeweging, het vermijden van overmatig alcohol- en cafeïnegebruik en het stoppen met roken kunnen allemaal een positieve invloed hebben op de vruchtbaarheid.


Het begrijpen van je vruchtbare periode en het optimaliseren van je vruchtbaarheid kan een belangrijke rol spelen bij het plannen van een zwangerschap. Door je menstruatiecyclus bij te houden, lichaamssignalen te observeren of gebruik te maken van ovulatietesten en aandacht te besteden aan factoren die van invloed kunnen zijn op je vruchtbaarheid, kun je je kansen op conceptie vergroten.
 

Onthoud dat elke persoon uniek is en dat vruchtbaarheid een complex proces is, dus wees geduldig en blijf optimistisch tijdens je reis naar het ouderschap.
 

Start met foliumzuur

Wanneer je actief bezig bent met een kinderwens is het verstandig om in ieder geval te starten met het slikken van foliumzuur. Het advies is om minimaal 4 weken voor je zwanger raakt foliumzuur (de natuurlijk vorm, folaat) te slikken.

Dit is omdat je lichaam tijd nodig heeft om het goed op te kunnen nemen. Het advies luidt daarom start met het slikken van foliumzuur wanneer je stopt met anticonceptie.
 

Meer lezen over foliumzuur kan in het artikel ‘Foliumzuur zwangerschap - waarom en wanneer starten met foliumzuur slikken?’


De best opneembare vorm van foliumzuur vind je in de multivitamine Ultimate Multi Mama. Gecombineerd met B12 en B6 en nog 26 vitamines en mineralen. Een hoogwaardige multivitamine voor vrouwen met een kinderwens.

Bekijk alle supplementen die de vruchtbaarheid ondersteunen

De verstrekte informatie vervangt niet de informatie die door een huisarts wordt gegeven en kan niet worden gezien als medisch persoonlijk advies.